ممنوعیت دوبله و انتشار سریال «معاویه» در ایران؛ سریال عربی پرحاشیه

ارسال: 55 روز پیش - بازدید: 17
پخش سریالی عربی به نام «معاویه» با شروع ماه مبارک رمضان در شبکه سعودی ام بی سی آغاز شده. هنوز دو قسمت از این سریال منتشر نشده، سر و صدای زیادی به پا کرده تا جایی که کشورهای مسلمانی مانند عراق، مصر و ایران پخش و انتشار آن را ممنوع اعلام کرده اند. «معاویه» یک بیوگرافی تاریخی از یکی از مهم ترین شخصیت های صدر اسلام است که میان گروه های مختلف محل مناقشه بوده. اما مخالفت با این سریال تنها مربوط به کشورهای همسایه عربستان سعودی نیست و در اخبار منتشر شده انگار در درون نظام سیاسی و اجتماعی خود سعودی ها هم محلی برای بحث و مخالفت شده است. در ادامه مروری داشتیم بر سریال «معاویه» که سه سال در انتظار پخش بود و حالا به یکی از مسایل پرحاشیه در دنیای اسلام تبدیل شده.
قصه سریال «معاویه» و ماجرای ساخت آن
سریال معاویه
داستان سریال ممنوعه «معاویه» به یکی از مهم ترین مقاطع تاریخی پس از درگذشت پیامبر اسلام پرداخته. معاویه پسر ابوسفیان بود و با اینکه پدرش بزرگترین مخالف پیامبر در حجاز بوده، اما با خانواده اش به مخالفت برخواست و مسلمان شد. در سال های پس از وفات پیامبر(ص)، معاویه پس از مرگ عثمان و به امامت رسیدن حضرت علی (ع)، ادعای خلافت بر مسلمانان را کرد و همین موضوع باعث بروز جنگ هایی مثل جمل، صفین و نهروان میان شیعیان و اهل تسنن شد. اختلاف میان آنها حتی با شهادت حضرت علی (ع) هم به پایان نرسید و تا بعد از وفات معاویه و به تخت نشستن یزید هم ادامه داشت. این اختلاف تاریخی در نهایت به شهادت امام حسین (ع) و واقعه کربلا انجامید که از مهم ترین رویدادهای شیعیان است.
سریال «معاویه» که ساخت آن از سال 2022 و با بودجه بسیار بالایی نزدیک به 100 میلیون دلار در عربستان آغاز شده، راوی قصه ای است که از کودکی معاویه ابن ابوسفیان شروع می شود و طبق خبرهای منتشر شده، قرار است تا شهادت امام حسین ادامه داشته باشد. اما این سریال براساس اسناد و تاریخی ساخته شده که مورد تایید سعودیان عربستان است. همین موضوع باعث شد که چندباری پخش آن از سوی خود شبکه های سعودی به تعویق بیفتد. با اینکه ام بی سی اعلام کرده بود این سریال را در ماه رمضان منتشر نخواهد کرد، اما در نهایت پخش آن به ماه رمضان 2025 رسید و حالا دو قسمت از آن منتشر شده.
این سریال توسط خالد صلاح روزنامه نگار مصری نوشته شده و طارق العریان فیلمساز فلسطینی-آمریکایی آن را کارگردانی کرده. لجین اسماعیل بازیگر سوری، نقش معاویه را بازی کرده و اسماء جلال، عایشه بن احمد، جمیله چیهی، دیگر بازیگران این مجموعه هستند. ایاد نصار هم بازیگر نقش حضرت علی بن ابی طالب (ع) است.
حاشیه ها و تصویری غیرواقعی از اعتقادات شیعیان
کارگردانان، سرمایه گذاران و شبکه ای که این سریال را تهیه کرده اند همه سعودی هستند. قصه با تحریفات تاریخی همراه است که مورد تایید شیعیان نیست و همین موضوع باعث واکنش گسترده جهان عرب و مسلمانان شیعه سراسر جهان شده. یکی از مهم ترین کشورهایی که شیعه و سنی در آن در کنار هم زندگی می کنند و بیم اختلاف در میان آنها با پخش این سریال می رود، عراق است. عراق خود یکی از زیر مجموعه های شبکه ام بی سی را در تلویزیون خود دارد. اما دوشنبه 13 اسفند سازمان رسانه و ارتباطات عراق با صدور بیانیه ای پخش سریال معاویه از شبکه ام بی سی این کشور را ممنوع اعلام کرد.
یکی از موضوعات مورد مناقشه درباره این سریال که از سوی شیعیان مورد توجه قرار گرفته، نشان دادن تصویر امامان شیعه است. موضوعی که سال ها است در سینما و محصولات نمایشی ساخته شده در دنیای اسلام، با احتیاط به آن پرداخته شده، اما حالا سریال «معاویه» علاوه بر همه خوانش های سعودی از تاریخ شیعیان، این موضوع را هم دست آویزی برای اختلاف احتمالی قرار داده است. از طرفی خالد صلاح نویسنده سریال «معاویه» درباره انتقادات به «معاویه» گفته هدفش ارائه روایت خاصی نبوده و تاریخ را سیاه و سفید ننوشته و به معاویه تنها به عنوان یک فرمانروا نگاه نکرده، بلکه فردی را تصویر کرده است که اشتباه هم داشته و مانند همه کسانی که پیش از او آمدند، به سرنوشت خود دچار شده است.
ساترا انتشار «معاویه» را غیر مجاز اعلام کرد
پس از پخش قسمت های ابتدایی سریال «معاویه» بنا بر اعلام معاونت پایش و نظارت سازمان ساترا صداوسیما، سریال «معاویه» به دلیل روایت جدیدی از زندگی معاویه و سعی در تطهیر خاندان بنی امیه، در تمام رسانه های صوت و تصویر فراگیر کشور، غیر قابل انتشار است. براساس اطلاعیه این سازمان، این سریال در برخی کشورهای اسلامی مانند عراق و مصر نیز به علت تاثیر آن در ایجاد تنش و به خطر افتادن انسجام اجتماعی ممنوع شده است؛ بر همین اساس با توجه به مکاتبه ای که از سوی سازمان تنظیم مقررات رسانه های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی با سکوهای دارای مجوز از این سازمان در تاریخ 13 اسفندماه سال جاری شده است، دوبله و هر نوع انتشار این محتوا ممنوع اعلام شد. ساترا در انتهای اعلامیه خود به رسانه های کاربر محور هم درباره پخش این مجموعه هشدار داد: «همچنین به اطلاع می رساند برخی رسانه های کاربر محور نسبت به انتشار نسخه زبان اصلی قسمت 1 و 2 اقدام کرده بودند که با همکاری دادستانی کل کشور نسبت به حذف دو قسمت یاد شده از تمام رسانه های کاربر محور اقدام شد»